ĂN DÙA THUA GIỰT

ĂN DÙA THUA GIỰT

"Ăn dùa thua giựt" có nơi gọi là "Ăn lùa thua giựt", cả hai đều có nghĩa "miêu tả" hành động của những kẻ tham lam mà còn "gian lận công khai" y như quân ăn cướp ngày. Ăn thì nó hỉ hả lùa tiền của người, thua thì chúng làm mặt dử, răn đe  khiến mọi người e sợ rồi thừa cơ giựt hết tất cả. Cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ vừa qua đã chứng tỏ phe thua phiếu đã chơi không đẹp như những kẻ đánh bạc ăn dùa thua giựt, tuy rằng hành động của cử tri thực là một cái tát giáng vào mặt đảng Dân Chủ, nhưng Hillary và đảng Dân Chủ không biết hay là không muốn biết tại chính mình mà cử tri  Hoa Kỳ đã bầu cho đảng Cọng Hòa từ Tồng Thống cho đến 2 viện Quốc Hội.

Trước khi bỏ phiếu:

Donald Trump đã áp dụng một đường lối tranh cử có thể gọi là "tân kỳ", không theo sách vở "chính trị cổ điển", dùng ngôn ngữ của giới bình dân, đôi khi thô lỗ nhưng hợp với trình độ bình dân. Có quan sát, có nghiên cứu và ưu tư cho đất nước, cho dân tộc và nhứt là, theo Donald Trump đã tiết lộ vì thấy đất nước Hoa Kỳ ngày càng đi xuống, những tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, cần phải làm cho "Hoa Kỳ great again" mới ra ứng cử. Do đó, những kế hoạch vận động của Donald Trump đã đánh bại 16 ứng cử viên đảng Cọng Hòa trong kỳ bầu cử sơ bộ một cách dễ dàng.

Trong khi Donald Trump chỉ nói những gì hợp với lòng dân ngăn cấm nhập cư người Hồi Giáo ồ ạt như chế độ Obama đã làm, lôi kéo các company của Mỹ ở Trung Cọng về Hoa Kỳ để công dân Hoa Kỳ có công ăn việc làm, hoặc chủ trương làm cho Hoa Kỳ vĩ đại trở lại v.v... thì ban vận động của Hillary lại chú trọng đến truyền thông với những thăm dò dư luận bịa đặt, với những bài bình luận mỉa mai cay độc những câu nói của Donald Trump, thuê mướn những phụ nữ tố cáo Donald Trump sàm sở với họ, thậm chí bỏ ra nửa triệu dollars dể thuê một bà tố cáo Trump sờ soạng bà ta đến 15 phút cách đây những hơn 10 năm. Một làn sóng truyền thông truyền thanh, truyền hình đêm ngày chỉ một việc nói xấu Trump, có cái đúng, có cái sai, nhưng không bao giờ bỏ mục tiêu là hạ nhục Donald Trump. Hillary đã tốn không biết bao nhiêu tiền chi cho truyền thông, thế nhưng "lạm phát về truyền" giúp cho Trump mượn sức đánh sức, giúp những lời tuyên bố của Trump tới đồng bào cử tri một các cụ thể và rộng rãi.

Chuyện cả đảng Dân Chủ âm mưu loại bỏ Sanders để Hillary được đảng Dân Chủ đề cử thay mặt làm ứng cử viên chính thức cho Đảng là một hành động vừa phản tuyên truyền, vừa phản dân chủ khiến cho đảng viên Dân Chủ lấy làm phẫn nộ và hỗ thẹn. Nhờ Truyền thông mà cả thế giới tin rằng Hillary sẽ là Tổng Thống thứ 45 của Hoa Kỳ, chính Hillary cũng tưởng mình sẽ là Tổng Thống. Bên cạnh có, Tổng Thống Obama và phu nhân bỏ công việc đi vận động cho Hillary, nhưng bộ mặt của hai vợ chồng này đến đâu, người dân nhớ lại những sự nhục nhả công khai mà họ đã làm cho dân Hoa Kỳ, ví dụ như vụ không giải cứu một đại sứ của mình để ông ta và các cọng sự viên phải chết tức tưởi, sau đó lại không có phản ứng thích hợp để dằn mặt những kẻ khinh khi người Hoa Kỳ. Trung Cọng đã làm nhục Obama nhưng vị Tổng Thống Hoa Kỳ vẫn nhịn nhục khiến dân chúng đặt câu hỏi tại sao phải làm như vậy?

Sau này, chính Obama khi nhận xét về sự thất cử của Hillary đã cho rằng Hillary thiếu vận động, không đi sâu, đi sát với những vùng xa thành phố. Tại sao James Comey, giám đốc FBI lần trước dã tuyên bố điều tra Hillary dùng máy tư của mình dể làm chuyện công, có thể tiêt lộ những tin mật của Quốc Gia rồi bị áp lực của Obama và Bộ Trưởng Tư Pháp phải cho rằng "không đáng truy tố"? Người dân không biết gì nhưng họ "đoán" rằng có chuyện nghiêm trọng. Khi đến gần ngày bầu cử, Giám Đốc FBI lại tung một cú chưởng Hồi Mã Thương bằng cách báo cho Quốc Hội sẽ điều tra vụ Hillary tiết lộ tin mật liên quan đến an ninh Quốc Gia với máy của Huma Abedin và chồng y thị, cựu dân biểu Anthony Weiner khiến cử tri chú ý đến Huma Abedin là một người có cha là Ấn Độ, mẹ là Pakistan và từ 2 đến 18 tuổi sống ở Á Rập Saudi là kẻ rất thân mật với Hillary. Nghi ngờ này chồng lên nghi ngờ kia, thôi thì bầu cho Donald Trump cho yên tâm. Hillary sau này đã oán trách Giám đốc FBI, vì sự tiết lộ sau này khác chi một cú Hồi Mã Thương đâm trúng tim, mặc dù sau đó, đã được James "đổ thuốc". Nhưng vết chém quá mạnh, quá sâu không cứu được trong 2 ngày. Nói theo chiến pháp thì đây là chiêu Hồi Mã Thương trí mạng, nhưng nếu mình không làm thì "có sao đâu?

Sau khi bỏ phiếu.

Nhìn sự chuẩn bị "đón chiến thắng" của bà Hillary thật là lộng lẫy xa hoa, nào pháo bông, nào sâm banh, nghe đâu còn ca nhạc rất xôm tụ, trong khi đó phía Donald Trump rất khiêm tốn. Điều này khiến người ta nghĩ chính phe Donald Trump cũng không tự tin trong khi đó thì phe Hillary coi như chìa khóa vào tòa Bạch Ốc đã có trong tay. Đến khi quá nửa đêm 8/11/2016 kết quả cuộc bầu cử đã thấy rõ Donald Trump chiến thắng "không thể sửa đổi" Hillary đã điện thoại chịu thua Donald Trump rồi thôi, không cám ơn cả ngàn người đang chầu chực để nghe kết quả, ủng hộ mình. Ai cũng tưởng thế là xong,  ai vào Tòa Bạch Ốc đã rõ, Donald Trump lo lập chính phủ, nhận chuyển tiếp và qua thủ tục tuyên thệ là cầm quyền 4 năm. Nhưng

"Chàng nói chịu, thiếp rằng chưa chịu

Thua thì thua vẫn níu lấy ... con"

(Hồ Xuân Hương)

Thường tình, một ứng cử viên khi ra tranh cử đã hứa rất nhiều để kiếm phiếu, để rồi khi thắng cử lại bỏ quên lời hứa, bị phản đối là đúng, chẳng oan chút nào, Donald Trump đã hứa và bây giờ đắc cử thì bắt đầu thực hành những lời mình hứa mà bị người ta biểu tình phản đối vì thực hiện lời hứa. Thực là quái đản. Thế là biểu tình, thế là giới truyền thông lại đưa ra những luận điệu phá bỉnh.

Những lý do phản đối và hy vọng lật ngược thế cờ

Có rất nhiều lý do đã được phe thua cuộc nêu lên để phản đối, kể ra thêm nhàm chán, chỉ xin đơn cử những HY VỌNG của Hillary lật ngược thế cờ, đó là:

- Tranh thủ Đại Cử Tri ngày 19.12 sắp tới. Họ hô hào sẽ vận động 38 Đại Cử Tri thuộc đảng Cọng Hòa không bỏ phiếu cho Donald Trump thì Hillary có đủ 270 phiếu để ... tuyên thệ nhậm chức. Đây là chuyện "hái sao trên trời". Tranh thủ một vài người đã được chưa huống hồ phải tranh thủ đến 38 người. Hơn nữa, khi biết được âm mưu này bên phía Tổng Thống Đắc cử Donald Trump ngồi chờ chết sao? Nếu họ cũng "bắt chước phe Hillary làm bậy" tranh thủ Đại Cử Tri phía Dân Chủ bỏ phiếu cho ông Trump thì ai hơn ai? Ai sáng tác ra cái màn "tranh tủ 38 phiếu" này không nghĩ tới câu "gậy bà đập lưng bà" hay sao?

- Donald Trump sẽ bị ám sát chết. Nếu Donald Trump có chết thì Phó Tổng Thống lên. Nhưng tại sao bị ám sát? Tên Tú Gàn cho rằng Donald Trump không được nhóm Siêu Quyền Lực (Bilderberg Group) tấn phong, bà Hillary mới được họ "xức dầu" cho làm Tổng Thống, do đó Trump chắc chắn sẽ bị ám sát như Abraham Lincoln và Kennedy vì 2 người này không được nhóm Siêu Quyền Lực tấn phong. Đúng là Tú Gàn tức Nguyễn Cần viết theo đơn đặt hàng, nằm ngữa phun nước miếng lên trời. Nếu nhóm Siêu Quyền Lực phong bà Hillary làm Tổng Thống tại sao không "giúp bà ta thắng cử một cách danh chánh ngôn thuận", tại sao lại để một tên "vô chính trị" dùng "vô chiêu thắng hữu chiêu" lên làm Tổng Thống rồi mới cho người ám sát? Siêu gì mà tính toán dốt hơn bà bán cá ngoài chợ tính rợ trên bàn tay? Đã gọi là Siêu Quyền Lực mà Tú Gàn coi họ còn hơn con nít thì làm sao là Siêu Quyền Lực được. Tôi không biết Siêu Quyền Lực, nhưng nếu có tôi cam đoan 100% trong đó đa số là Do Thái. Tám năm qua, Obama đã ngầm giúp Hồi Giáo mạnh lên, đồng thời đã có những hành động muốn "đè bẹp Do Thái", làm sao người Do Thái trong Siêu Quyền Lực để yên? Nếu nói rằng vì Obama đã nâng đỡ Hồi Giáo quá khích, đè bẹp Do Thái nên bây giờ họ Siêu không cho Hillary tiếp tục chính sách của Obama mà để Donald Trump lên thi hành chính sách ngược lại thì có lý hơn nhiều. Viết theo đơn đặt hàng thì "thân bất do kỷ" Tú Gàn lòi mặt nạ ra rồi.

- Donald Trump thua bà Hillary cả triệu popular phiếu, bà ta phải làm Tổng Thống. Phe thua cuộc đã dẫm lên hiến pháp và luật bầu cử rồi. Hoa Kỳ là Liên Bang chứ không phải Quốc Gia như Việt Nam. Luật định ai thắng tại tiểu bang nào thì hốt trọn Đại Cử Tri tiểu bang đó. Mười mấy năm trước Al Go đã hơn Bush con popular phiếu mà có làm được Tổng Thống đâu? Luật đã định như vậy rồi mà. Hơn nữa, chuyện Hillary hơn popular phiếu chỉ là chuyện bịa đặt. Chính Donald Trump đã hơn cả 2 loại phiếu.

- Donald Trump sẽ tạo một Hoa Kỳ co cụm, không ảnh hưởng đến quốc tế, chính ông Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc cũng lo ngại. Không chú ý tới Biển Đông để Trung Cọng lấn lướt. Một Tổng Thống Hoa Kỳ trước kết phải lo cho dân Hoa Kỳ trước. Tạo công ăn việc làm, không để cho các quốc gia khác lợi dụng kẻ hở buôn bán, đầu tư để trục lợi Hoa Kỳ. Do đó, khi nghe  Donald Trump thắng cử, Tập Cận Bình trong lúc chúc mừng  Trump thắng cử đã nói "hợp tác là tốt nhứt", nhưng lại cho báo chí hăm he sẽ trả đũa nếu đánh thuế 45% hàng của Trung Cọng nhập cảng Hoa Kỳ, rút công ty về để dân Hoa Kỳ có việc làm. Chính sách "lo cho dân Hoa Kỳ trước" đã làm cho thế giới không bằng lòng là điều chắc chắn rồi. Tuy nhiên, không phải vì thế mà một "Hoa Kỳ co cụm", trái lại phải để cho các nước "nhớ rằng" đừng lợi dụng Hoa Kỳ quá độ. Lâu nay, câu "người ta nhận sự viện trợ của Hoa Kỳ, nhưng người ta không ưa Hoa Kỳ" chúng ta đã nghe quá nhiều.

-  "Make America Great Again" lúc nào là lúc Hoa Kỳ "great" và lúc nào mất "great" mà Trump phải "Make America great Agian"? Theo tôi nghĩ Donald Trump không phải nghĩ xa xôi trong lịch sử Hoa Kỳ. Trên thực tế, Hoa Kỳ quả thực là "great America" với phong phú mọi mặt, từ lãnh thổ, tài nguyên, sản phẫm, nhứt là qua 2 Thế Chiến, Hoa Kỳ giành được cả thế giới lấy dollar làm bản vị, tiến bộ khoa học kỹ thuật v.v... Nhưng khi Hoa Kỳ phải chấp nhận "thua" tại chiến trường Việt Nam, dù là tự ý thua là "mất great". Nhưng 8 năm dưới thời Tổng Thống Donald Reagan giải tán được 80% thế giới khỏi ách Cộng Sản không tốn một viên đạn, cả thế giới ngưỡng phục là thời kỳ có thể nói là "America Great" Và 8 năm qua, dưới thời Obama, là thời kỳ Mỹ đi xuống, trong khi đó nhờ chính sách sai lầm của Hoa Kỳ mà Trung Cọng nổi lên như một cường quốc giàu có, hùng mạnh chiếm vị thế số 2 về kinh tế của Nhựt Bản, lăm le loại Hoa Kỳ xuống hàng thứ 2, vẽ lại bản đồ Trung Hoa qua tới Népal, chiếm toàn biển Đông khiến đường biển vùng này sẽ nằm trong tay Trung Cọng. Ai cũng biết chính Hoa Kỳ "Make China Great", Nay Donald Trump biết được nguyên nhân Trung Cọng được như vậy là nhờ Hoa Kỳ nâng đỡ nhứt là 8 năm qua. Trump hô hào "Make America Great Again" là khẩu hiệu phải thi hành. Do đó, Trump muốn lôi kéo các company Hoa Kỳ về nước đánh thuế 45% hàng nhập cảng từ Trung Quốc v.v... nằm trong chính sách "Make America Great Again" là thực tiển và thực tế và khả thi, không có gì xa xôi. Nếu thế kỷ trước vì kinh tế suy sụp mà Liên Xô vĩ đại đã tan ra từng mãnh thì ngày nay, vì giao thương mà Trung Cọng cũng đi vào vết xe của Liên Xô cũng không lạ. Và cũng vì thế mà Donald Trump bị đánh tơi bời trước khi kịp mặc áo giáp, lên ngựa và cầm thương ra trận. Những kẻ đánh Trump có phải là phá hoại Hoa Kỳ hay không?

- Hạn chế tối đa nhập cư của Hồi Giáo là kỳ thị: Đó không phải là kỳ thị. Tám năm qua, Obama đã có một chính sách nâng đỡ Hồi Giáo cho đến nỗi người ta nghi ngờ Obma mắc một lời thề với thế giới Hồi Giáo. Và trước mắt, những vụ khủng bố nổi lên khắp nơi, chính nội địa Hoa Kỳ cũng đã có những vụ khủng bố do Hồi Giáo thực hiện. Đối xử gắt gao với Hồi Giáo nhập cư là một việc mà nguyên thủ Quốc Gia phải làm. Gắt gao không phải là tuyệt đối không.

Sống trong một quốc gia có tự do dân chủ, có tự do bầu cử, ứng cử người dân phải tôn trọng kết quả bầu cử vì đó là luật chơi dân chủ, thiểu số phục tùng đa số chứ đừng cứ "Ăn dùa thua giựt" là phá hoại nền dân chủ số một thế giới của Hoa Kỳ.

Kiêm Ái

Phương Linh một bạn trẻ viết ngày 13 tháng 10 năm 2016 rất hay. Xin mời đọc:

Tại sao Trump lại có thể thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016?

Nếu trước ngày 8/11, bạn không hiểu làm thế nào Trump có thể giành chiến thắng, tôi hoàn toàn hiểu cho bạn.

Nếu bây giờ bạn vẫn không hiểu làm thế nào Trump đã giành chiến thắng, (tôi nghĩ) bạn có một sự kiêu ngạo và thiếu hiểu biết vấn đề một cách nghiêm trọng.

Tôi phỏng đoán rằng bạn, người đọc câu trả lời này, sống ở khu vực đô thị, hoặc vùng Đông Bắc, hoặc vùng bờ biển phía Tây (nước Mỹ), có bằng đại học, một người ủng hộ cánh tả điển hình trong suốt đời mình.

Đó là một điều tốt. Bạn làm việc trong văn phòng bật điều hòa 24/7 trong suốt 365 ngày. Bạn đến phòng gym sau giờ làm việc, xem tin tức từ CNN hay NBC trên máy chạy bộ. Sau đó, có lẽ bạn không nấu ăn ở nhà mà ăn tối ở một nơi nào đó với bạn bè. Đôi khi, bạn bay qua bay lại giữa New York /Boston và Los Angeles/San Francisco để làm việc. Khi bạn nhìn từ cửa sổ máy bay và thấy những cánh đồng bất tận và những rặng núi ở phía Trung Tây, bạn sẽ nghĩ: Tôi không thể tưởng tượng nổi sao người ta có thể sống ở đó.

Khi bạn thấy Trump giành chiến thắng, bạn bị sốc. Cái éo gì thế! Không có một người nào xung quanh tôi ủng hộ Trump, thì làm sao ông ta có thể giành chiến thắng?

Đấy chính là vấn đề. Bạn đang sống trong một thế giới hoàn toàn khác so với thế giới của những người ủng hộ Trump.

Khi bạn đổ xăng cho xe hơi của bạn, có bao giờ bạn hỏi rằng dầu khí là từ đâu ra, nếu không phải là nhập khẩu? Ai khoan dầu cho bạn?

Khi bạn sạc pin điện thoại của bạn, có bao giờ bạn tự hỏi điện từ đâu đến? Ai đào than để cung cấp năng lượng cho nhà máy?

Khi bạn mua sắm tại các siêu thị, có bao giờ bạn tự hỏi các loại rau tươi và trái cây đến từ đâu? Ai lái xe từ California tới New York để cung cấp những hàng hóa mới?

Đó là những người ủng hộ Donald Trump. Đã bao giờ bạn nói chuyện với họ chưa?

Nếu không có bạn, họ vẫn nuôi sống được bản thân, nhưng nếu không có họ, bạn sẽ chết đói.

Vì vậy, bây giờ, làm sao mà bạn có thể coi thường họ, cho rằng họ là những kẻ phân biệt chủng tộc, lỗ mãng và thất học?

Khi họ xem thời sự, ngay cả khi trên Fox News, máy quay luôn hướng về các thành phố lớn, ở cách xa họ. Họ bị lờ đi, cứ như là họ không tồn tại ở đất nước này. Không ai quan tâm đến họ, và không ai nói chuyện với họ, cho đến khi xuất hiện Donald Trump.

Họ từng làm nghề lái xe, 60 giờ một tuần, với mức lương 8 ngàn USD một tháng, nhưng bây giờ những người nhập cư bất hợp pháp sẵn sàng làm việc đó chỉ với mức lương 3 ngàn USD. Họ bị mất việc làm.

Họ từng làm việc trong nhà máy với mức lương 4 ngàn USD một tháng, nhưng bây giờ công việc này được chuyển sang Mexico và Trung Quốc, nơi công nhân chấp nhận mức lương 500USD/tháng. Họ bị mất việc làm.

Bạn không thể kêu gọi một người đàn ông 40 tuổi có gia đình, bây giờ lại đi học đại học hay học lập trình. Họ không thể, và họ không có đủ tiền.

Bạn không thể nói rằng trong 10 năm tới, robot sẽ thay thế hết công việc của họ và họ nên biến đi, vì họ không thể theo kịp thời đại.

Họ là con người. Họ là những người đáng yêu và tốt đẹp. Họ không hề ghét bạn. Họ làm việc chăm chỉ để bạn có thể sống một cuộc sống thoải mái. Tại sao bạn ghét họ? Tại sao bạn gọi họ bằng những danh từ như: những kẻ mù quáng, bài ngoại, phân biệt chủng tộc... dù không biết cuộc sống của họ khó khăn ra sao?

Khi họ bị mất việc làm và rơi vào cảnh nghèo đói, họ ở nhà và bật TV lên xem Obama và Hilary nói trên kênh ABC News: "Vấn đề lớn nhất bây giờ chúng ta đang phải đối mặt là biến đổi khí hậu."

Họ đã bầu cho Obama 8 năm về trước, hy vọng ông ta mang lại sự thay đổi, nhưng họ chỉ có thể thở dài khi nghe như thế. Và họ chuyển sang Fox News và thấy Donald Trump nói trong cuộc mít tinh của mình ở Detroit: "Chúng ta cần phải xây dựng lại các thành phố bên trong lục địa (inner cities), chúng ta cần phải mang công việc trở lại."

Khi họ nhìn thấy ông Obama đến thăm New York sau cơn bão Sandy vào năm 2012, nhưng họ cũng thấy ông chơi golf khi lũ lụt tàn phá bang Louisiana, phá hủy hàng ngàn ngôi nhà vào mùa hè này, họ biết họ đã bị lãng quên.

Khi họ nhìn thấy Trump thăm Louisiana sau lũ lụt, một bang mà ông không cần phải vận động một chút nào, họ biết ai mới thực sự quan tâm đến họ.

Nếu bạn là họ, bạn sẽ bỏ phiếu cho ai?

Họ là số đông thầm lặng. Họ sống ở những bang mà máy bay của bạn bay qua. Họ không quan tâm tới LGBT. Họ không phân biệt chủng tộc hay ghét người đồng tính. Họ chỉ muốn có công ăn việc làm để nuôi sống gia đình họ.

Hãy vứt bỏ sự kiêu ngạo của bạn và bắt đầu quan tâm đến những người đó. Họ là những người rất Mỹ. Họ Mỹ nhiều hơn bạn, vì một số khách hàng và đối tác của bạn là người nước ngoài.

Họ không có cách nào để khiến bạn lắng nghe họ cả. Báo chí không nói thay họ, và những người nổi tiếng càng không chú ý tới họ. Tất cả các chính trị gia chuyên nghiệp đều không đại diện cho họ. Họ chỉ có vũ khí là những lá phiếu. Họ bỏ phiếu để đánh bật bạn ra khỏi sự thiếu thực tế của bạn. Đó là sức mạnh của nền dân chủ. Đó là lý do tại sao nền dân chủ là điều rất tốt. Nền dân chủ không bao giờ bỏ qua bất cứ ai.

Nếu bạn cho rằng giá trị của bạn thuộc về sự tiến bộ và lẽ phải, bạn cần phải giúp họ thoát ra khỏi rắc rối của họ trước tiên. Bạn không thể đổ lỗi hay nói xấu họ. Việc này chỉ đẩy bạn ra khỏi thực tế nhiều hơn.

Trump từng là một người Dân chủ lâu hơn là một người Cộng hòa, nhưng ông vẫn có thể đánh bại 16 ứng cử viên Cộng hòa và giành được nhiều phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ hơn bất cứ ai trong lịch sử. Điều này đã chứng minh rằng số đông những người thầm lặng ủng hộ Trump bây giờ rất bao dung với các vấn đề xã hội. Họ chỉ muốn có ai đó giúp họ cải thiện nền kinh tế.

Bây giờ là cơ hội của bạn để đồng hành với họ, giúp họ với 4 năm nhiệm kỳ Tổng thống của Trump. Đừng biểu tình hay ve vuốt bản thân nữa. Chẳng phải là chính sự kiêu ngạo và thiếu hiểu biết của bạn đã mang Trump tới Nhà Trắng hay sao?

***

Đây là phần mình dịch bài viết của bạn Victor Liu trên Quora: bit.ly/2g4oNUP

Từ trước tới nay mình vốn không bao giờ nói về chuyện thời sự trên Facebook, nhưng quả thực vụ bầu cử Tổng thống Mỹ có quá nhiều bài học thú vị nên mình viết status này để chia sẻ một số điều mình nhận được với mọi người.

Đã có rất nhiều người viết hay về chuyện này (mình nói "hay" vì mình đồng tình với họ hehe), ví dụ như:

- - Bài của Daniel Bonevac, giáo sư Triết ở đại học Texas at Austin. Ông công khai ủng hộ Trump và viết một bài rất hay đăng trên tờ Dallas News (bản gốc tiếng Anh: bit.ly/2g43qD4; bản dịch tiếng Việt của chị Châu Nguyễn tức Gwens83: bit.ly/2fKwr2Y).

Nhân tiện, nhờ vụ Trump, mình cảm thấy cần phải "cảnh giác" với nhiều giáo sư đại học và với khá nhiều người khác. Mình cho rằng họ rất lý thuyết, ngây thơ và yếu đuối, có lẽ một phần do họ sống trong môi trường ít va chạm và không có những cuộc vật lộn thật sự với thực tế. Nhân tiện nữa, chị Gwens83 rất nhiệt tình ủng hộ Trump nên đã chịu khó viết nhiều bài hay, ví dụ như bài này: bit.ly/2g4fhkC, hay bài này: bit.ly/2g4kFnW.

- - Bài diễn văn kêu gọi ủng hộ Trump của Peter Thiel (bài phát biểu bằng tiếng Anh, dài 13 phút trên Youtube: bit.ly/2g474Nu; bản 57 phút vì có phỏng vấn ổng sau đó: bit.ly/2g479Ri). Có lẽ khi nào có hứng mình sẽ dịch nhiều bài nói chuyện của Peter Thiel, vì những điều ông nói rất quan trọng.

Peter Thiel hiện tại là người ảnh hưởng nhiều nhất tới mình, và mình cảm thấy may mắn vì biết tới ông, cũng giống như cách đây 10 năm, mình biết tới chú Nguyễn Trần Bạt. Peter Thiel là tỉ phú Mỹ, người đồng sáng lập Paypal, Palantir, người đầu tiên đầu tư vào Facebook, tác giả của Zero to One (mới được xuất bản ở Việt Nam), và là người duy nhất ở Silicon Valley công khai ủng hộ Trump.

Sau khi Trump thắng cử, báo chí viết rằng đây là chiến thắng lớn nhất của Peter Thiel, hơn cả lần đầu tư vào Facebook. Mình thì cảm thấy vui, vì mình thấy ông không chỉ sáng suốt, trung thực, chân thành, trong sáng mà còn rất dũng cảm, và những người như thế thì xứng đáng nhận được phần thưởng. Peter Thiel phân bua rằng ủng hộ Trump là việc đầu tiên ông làm mà không đi ngược lại số đông, vì có đến một nửa nước Mỹ đồng tình với ông, nên chuyện này chẳng có gì đáng phải nói. Trên thực tế thì lúc Trump chưa thắng cử, báo chí còn nói Peter không phải là người đồng tính thực sự (not a gay man) chỉ vì ông ủng hộ Trump.

Nói chung Peter Thiel chưa bao giờ ngại nói lên những điều mình nghĩ, dù điều đó luôn đi ngược lại với đám đông. Người ta còn nói rằng có phải cứ người khác nghĩ gì thì ông nói điều ngược lại không hehe, nhưng mình thấy ông chỉ nói những điều ông nhìn thấy thôi, và nó thực sự rất sáng suốt, chứ không phải định chơi nổi hay gây sốc gì. Ví dụ ông nói rằng các trường đại học bây giờ giống như nhà thờ ở thế kỷ 16, người ta đi học giống như đi nhà thờ, và các giáo sư thì giống như đám cha đạo, chẳng cần phải làm gì nhiều mà vẫn nhận được sự trọng vọng (quả thực mình từng choáng rơi hàm khi nghe một giáo sư Tâm lý học ở Harvard được mời tới một hội thảo mình tham dự ở Queen Mary. Mình choáng vì ông ta đi xa như thế tới tận đây để có một bài thuyết trình hời hợt đến thế).

Peter Thiel cũng dám phát biểu ở LSE khi được mời tới nói chuyện, rằng có sự khác nhau rất lớn giữa những người giỏi viết đề cương xin tiền nghiên cứu và những người sẽ có thành tựu nghiên cứu thực sự. Peter Thiel còn có một quỹ học bổng, không phải dành cho những người nghèo cần tiền đi học, mà cho những người bỏ học. Ông sẵn sàng tặng 100.000 USD cho những ai quyết định bỏ học và có kế hoạch khác cho cuộc đời mình. Nếu bạn nào từng xem series Silicon Valley trên HBO thì sẽ thấy nhân vật Peter Gregory được xây dựng theo nguyên mẫu Peter Thiel ngoài đời - ví dụ nếu muốn nói chuyện với ông thì chỉ cần bảo là: tôi đang định bỏ học nhưng thôi giờ tôi lại quay lại trường đại học đây. Ngay lập tức ông sẽ quay sang chú ý tới bạn và hoảng hốt bảo: không được, mày không được quay lại trường đại học =))

(Thực ra mình không phản đối chuyện đi học, nếu không nói là mình sẽ còn đi học rất lâu. Nhưng mình không thích chuyện làm một việc mà không biết tại sao mình phải làm nó hoặc vì thấy người khác làm thì mình cũng làm hoặc vì sợ hãi hoặc đại loại thế hehe). Chuyện vì sao Peter Thiel phản đối chuyện đi học đến thế mình sẽ nói trong một lần khác gần thôi.

- - Vụ bầu cử ở Mỹ khiến mình nhìn thấy rõ sự nguy hiểm của cái gọi là filter bubble, dù trước đây mình có ý thức về nó rồi. Bây giờ người ta đang đặt câu hỏi về sự nguy hiểm của mạng xã hội, đặc biệt là Facebook, khi những trang này dùng thuật toán để cá nhân hóa những gì người đọc nhìn thấy. Nếu trên Facebook chỉ toàn ảnh check in ăn uống và ảnh chó mèo hay khoe con cái hàng họ thì việc chỉ thấy những gì mình thích nhất ở newsfeed chẳng có gì nguy hiểm, nhưng dần dần, việc chỉ đọc những gì mình thích, mình quan tâm... sẽ khiến người dùng ảo tưởng rằng cả thế giới này cùng quan điểm với họ, khiến họ củng cố thêm thiên kiến và tách người ta ra khỏi thực tế. Rất nhiều người bây giờ vẫn hỏi là tại sao Trump có thể thắng trong khi không ai xung quanh họ bầu cho Trump là vì thế.

- - Mình vừa đọc được một tweet của Trump, đại loại cũng hơi xấu tính, nhưng nghe buồn cười. Đấy là ông bảo rằng có hàng nghìn người từng đặt báo của The New York Times bây giờ đồng loạt hủy dịch vụ, vì tờ này đưa tin quá kém về Trump. Mình cũng unfollow không biết bao nhiêu tờ báo sau vụ này, cả The Guardian, The Economist...

Nhân tiện là nhờ vụ này mình cũng chán ngấy một anh giai, vì anh khăng khăng ủng hộ Hilary Clinton =)) Với mình thì điều đó thể hiện là anh không đặt câu hỏi về mọi thứ, không chịu tìm hiểu thông tin đến nơi đến chốn mà đã có quan điểm, không chịu lắng nghe từ nhiều phía, đặc biệt là từ phía người lao động, đã thế lại còn bảo thủ... Nói chung mình vẫn xấu tính như xưa không có gì thay đổi :'(

- - Câu trả lời trên Quora của bạn Victor Liu mình mới đọc hôm qua. Đây là bài viết của một bạn du học sinh Trung Quốc ở Mỹ, một người chỉ khoảng 20 tuổi mà đã rất tỉnh táo và dũng cảm. Khi công khai ủng hộ Trump, bạn gặp rất nhiều rắc rối ở trường.

Quả thực mình cảm thấy khá choáng váng trong rất nhiều ngày vừa qua vì báo chí triền miên chửi bới Trump không biết chán (người ta thống kê là Trump bị đài CNN nhắc tới nhiều đến mức thực ra đài này đã quảng cáo không công cho ông với giá trị khoảng 1 tỉ USD), còn những người ủng hộ Hilary Clinton (và chính bà này luôn) gọi những người không cùng quan điểm chính trị với mình là bọn nông dân, nhà quê, vô học, phân biệt chủng tộc, ghét phụ nữ... trong khi họ luôn kêu gọi phải tôn trọng sự đa dạng và khác biệt. Cái này giống kiểu như nói rằng tao chửi mày thì đấy là quyền tự do ngôn luận, còn khi mày không giống tao thì mày bị ngu, vô học, nhà quê =)) Và khi kết quả bầu cử được công bố và Trump thắng theo luật thì họ đòi bầu cử lại hay biểu tình phản đối ông - clgt =))

Có nhiều ngôi sao trước đây tuyên bố sẽ đi khỏi Mỹ nếu Trump thắng cử, và tất nhiên là họ sẽ không bao giờ làm thế, giống như rất nhiều người khác (Và họ nghĩ gì vại? Nước khác sẽ đón chào những kẻ như thế?). Có một bạn trên Quora quan sát là cứ khi có chuyện gì xảy ra, ví dụ như vụ xả súng ở quán bar dành cho người đồng tính, hoặc một sự kiện thời sự nóng hổi nào đó, hoặc ngay bây giờ - khi Trump thắng cử, 99,8% những người bạn của bạn ấy trên Facebook, những người cả đời không bao giờ quan tâm chuyện chính trị, bỗng nhiên tuyên bố (trịnh trọng cứ như là viết Tuyên ngôn độc lập) rằng họ cảm thấy thất vọng với tình hình đất nước này nọ, họ không muốn sống hay gì đó. Và tất nhiên là sau khi tuyên bố xong thì họ sẽ không bao giờ làm gì, và tiếp tục tuyên bố tiếp khi có những sự kiện khác.

Khi mình kể cho em gái mình nghe chuyện này, nó bảo rằng ơ đây chính là may mắn của đời sống mà. Những người như thế sẽ không bao giờ làm gì để thay đổi thực tế, và đấy là may mắn, chứ họ mà làm gì thì thật là tai họa =)) Chỉ những người dũng cảm và sáng suốt như Peter Thiel mới nên hành động thôi =))

Nói chung là qua vụ Trump mình học được rất nhiều bài học, nhưng mình chỉ nói sơ lược vậy thôi, vì lịch sử viết status Facebook của mình lúc nào cũng dài như văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc huhu. Phần trên viết lúc mình hơi tăng động một tí, đấy là vì vụ Trump thắng khiến mình rất vui, vì mình thấy một cá nhân có thể thắng cả một hệ thống, và mình có thêm niềm tin.

https://www.quora.com/How-did-Donald-Trump-win-the-2016-Presidential-Election/answer/Victor-Liu-37